1-خلاصه نمودن داستان های بلند و رمان

دانش آموزان در زنگ انشا رمان و یا داستان بلند مورد نظرشان را می آورند و به دوستان خودشان می دهند . نام نویسنده و عنوان داستان را بازگو می کنند سپس متن خلاصه شده را در کلاس می خوانند و در آخر در ارتباط با نتیجه ، پند و اندرز داستان را برای دوستانشان توضیح می دهند و از آنان می خواهند که نظرشان را درباره ی داستان و نتیجه ی آن بیان کنند .

2-خلاصه نمودن فیلم های سینمایی و یا تئاتر

دانش آموزان یکی از فیلم هایی را که تاکنون دیده اند خلاصه کرده و سپس پیام آن را بنویسند .    مواردی که معمولاً در تلخیص  باید حذف شوند ، عبارتند از :1-  زواید ؛ یعنی مطالب حاشیه ای و اطلّاعات کم ارزش ،2- فعل های  مشترک ، کلمات مترادف ، مشابه و تکراری .3-  جملات معترضه ، بدل ها.4- آرایه های  ادبی ، مثل ها و توصیف های غیر ضروری و ...  5-  کلمه ها ، مفاهیم ، پیام ها و هرچه که کلیدی و اصلی و محوری است ، حذفش ممنوع می باشد و ...  .